Από το οικοδομικό «μπουμ» των τελευταίων ετών μέχρι τη φετινή πτώση – Τι δείχνουν τα στοιχεία, ποια τα αίτια της επιβράδυνσης και ποιες οι προβλέψεις για τη συνέχεια.
Επιστροφή στην οικοδομική δραστηριότητα μετά την πανδημία
Η Λάρισα, μία από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες αστικές περιοχές της Θεσσαλίας, ακολούθησε με συνέπεια το εθνικό μοτίβο ανάκαμψης στον κατασκευαστικό τομέα μετά την πανδημία COVID-19. Τα πρώτα δείγματα οικοδομικής ανόρθωσης έγιναν αισθητά από το 2021, ενώ η περίοδος 2022–2024 χαρακτηρίστηκε από συνεχή αύξηση των εκδόσεων οικοδομικών αδειών, ανάπτυξη νέων πολυώροφων κτιρίων στο κέντρο και στροφή σε ποιοτικές, ενεργειακά αποδοτικές κατοικίες.
Αναλυτικά στοιχεία ανά έτος
2020–2021
Η οικοδομική δραστηριότητα βρισκόταν ακόμη σε φάση ανάκαμψης. Παρά τις δυσκολίες, η ψυχολογία της αγοράς άλλαξε θετικά, κυρίως λόγω των χαμηλών επιτοκίων και των επενδυτικών ευκαιριών που δημιουργήθηκαν στα ακίνητα. Η Λάρισα άρχισε να βλέπει σταδιακά νέες άδειες οικοδομών, ειδικά στο κέντρο της πόλης.
2022
Η δυναμική οικοδομική ανάκαμψη έγινε ξεκάθαρη: σημαντική αύξηση αδειών στη Θεσσαλία, με άνοδο άνω του 10% σε αριθμό και όγκο. Η κατασκευή πολυώροφων κατοικιών κυριάρχησε στο αστικό τοπίο της Λάρισας, επαναφέροντας την πόλη σε τροχιά ανοικοδόμησης.
2023
Η χρονιά έκλεισε με ακόμα θετικότερη εικόνα. Μόνο το διάστημα Ιανουαρίου–Σεπτεμβρίου καταγράφηκαν 1.383 νέες οικοδομικές άδειες στη Θεσσαλία (+20,9% σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2022). Οι τιμές κατοικιών και ενοικίων συνέχισαν την ανοδική πορεία, ενώ η ζήτηση για σύγχρονα και βιώσιμα διαμερίσματα παρέμεινε ισχυρή.
2024
Η οικοδομική δραστηριότητα διατήρησε υψηλούς ρυθμούς. Στη Λάρισα εκδόθηκαν 408 οικοδομικές άδειες, σημειώνοντας αύξηση 3,82% σε σχέση με τις 393 του 2023. Συνολικά, ο τομέας των κατασκευών στην Ελλάδα σημείωσε αύξηση 29,1%, ενώ η ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα αυξήθηκε κατά 14,9% στις άδειες, 16,8% σε επιφάνεια και 9,7% σε όγκο.
Παράλληλα, παρατηρήθηκε αύξηση 4,2% στις τιμές γραφείων και 7,8% στα εμπορικά καταστήματα. Ωστόσο, η προσφορά νέων κατοικιών παρέμεινε περιορισμένη, διατηρώντας την πίεση στις τιμές και τα ενοίκια.
2025: Πρώτη χρονιά επιβράδυνσης μετά από 4 χρόνια ανόδου
Η φετινή χρονιά έφερε έναν απρόσμενο φραγμό στην αδιάκοπη πορεία της ανοικοδόμησης. Τα διαθέσιμα στοιχεία για το δίμηνο Ιανουαρίου–Φεβρουαρίου 2025 δείχνουν:
-
Ιανουάριος: Πτώση 17% στις άδειες, 37% στην επιφάνεια και 38% στον όγκο, σε εθνικό επίπεδο.
-
Φεβρουάριος: Πτώση 21,9% στις άδειες, 33,1% σε επιφάνεια, 15,7% στον όγκο.
-
Θεσσαλία: Από 118 άδειες τον Ιανουάριο του 2024, πέσαμε στις 84 τον Ιανουάριο 2025, πτώση 28,8%.
Η βουλευτής Θεσσαλίας Ευαγγελία Λιακούλη έκανε λόγο για «κατακόρυφη ζημιά», υπογραμμίζοντας τον ρόλο της ακύρωσης των πολεοδομικών «μπόνους» του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ) από το Συμβούλιο της Επικρατείας, ως την κύρια αιτία της επιβράδυνσης.
Σημείωση: Οι τιμές είναι ενδεικτικές/εκτιμώμενες για τον μέσο όρο του αστικού ιστού της Λάρισας. Οι πραγματικές τιμές ποικίλουν ανά γειτονιά (π.χ. Φρούριο, Νεάπολη, Κέντρο).
Τι προβλέπεται για το υπόλοιπο του 2025
Η κατάσταση μέχρι στιγμής υποδηλώνει επιβράδυνση της ανοικοδόμησης και ενδεχομένως, στασιμότητα. Χωρίς σαφείς κανονιστικές παρεμβάσεις ή νέα φορολογικά κίνητρα, η αβεβαιότητα αναμένεται να κρατήσει πολλούς επενδυτές και κατασκευαστές σε στάση αναμονής.
Ωστόσο, η ζήτηση παραμένει υψηλή, ειδικά για:
-
Ποιοτικές, ενεργειακά αποδοτικές κατοικίες.
-
Διαμερίσματα μικρού και μεσαίου μεγέθους.
-
Σύγχρονες εμπορικές μονάδες.
Η ελλιπής προσφορά νέας κατοικίας ενδέχεται να συνεχίσει να πιέζει ανοδικά τις τιμές και τα ενοίκια, ιδιαίτερα στο κέντρο της Λάρισας.
Η Λάρισα γνώρισε μια σταθερή και δυναμική ανοικοδόμηση την τελευταία τετραετία. Η φετινή χρονιά, όμως, αποτελεί καμπή, με έντονη μείωση νέων αδειών. Οι θεσμικές εξελίξεις και η απουσία κινήτρων αναδεικνύονται σε κρίσιμους παράγοντες που καθορίζουν την πορεία του κλάδου.
Η πόλη, εφόσον επιλεγεί να στηρίξει τον κατασκευαστικό τομέα με ξεκάθαρες πολιτικές και εργαλεία, έχει τη δυναμική να επιστρέψει ξανά σε ρυθμούς ανάπτυξης. Αν όμως οι αβεβαιότητες συνεχιστούν, το 2025 θα μπορούσε να εξελιχθεί σε χρονιά καμπής με αρνητικό πρόσημο.